In het najaar van 2024 ging in de gevangenis van Hasselt het voetbalproject ‘New Goal’ van start. Het is al de vierde editie van een traject dat mensen in detentie opleidt tot voetbalcoach. Het oorspronkelijke idee om voetbal in onze gevangenissen in te zetten als middel tot sociale integratie en rehabilitatie kwam van ex-profvoetballer Thomas Chatelle. Eerder werden al succesvolle trajecten opgezet in de gevangenissen van Beveren en Wortel.
De interesse bij mensen in detentie is groot. De opleiding tot voetbalcoach biedt niet alleen een zinvolle tijdsbesteding, maar bevordert ook de fysieke en mentale gezondheid en stimuleert sociale interactie. Bovendien ontwikkelen deelnemers vaardigheden zoals leiderschap, teamwork en communicatie – kwaliteiten die ook buiten het voetbalveld van waarde zijn.
Opleiding binnen de muren
Het traject in Hasselt ging in oktober 2024 van start met de opleiding ‘Start 2 Coach – module 1 UEFA C’, gegeven door trainer Frans Meeuwens van Voetbal Vlaanderen. Acht weken lang kwam Frans elke week naar de gevangenis om les te geven in de sporthal. De groep bestond uit twaalf gemotiveerde deelnemers die zich volledig engageerden.
“Elke week stonden ze er – allemaal in hun voetbaluitrusting, fier als een gieter,” vertelt sport- en cultuurfunctionaris Giete. “Je zag hen groeien, les na les. Van een stille groep die wat aftastte, naar een hechte ploeg vol enthousiasme en teamspirit.”
Een van de deelnemers mocht na enkele weken met elektronisch toezicht naar buiten, maar bleef vrijwillig elke week terugkomen voor de opleiding. “Hij nam de bus van Lommel naar Hasselt – een uur onderweg – gewoon omdat hij dit wilde afmaken. Dat zegt veel over wat dit traject voor hen betekent,” aldus Nele, sport- en cultuurfunctionaris bij De Rode Antraciet.
Deelnemers raakten steeds meer betrokken: ze volgden voetbalprogramma’s op televisie om tips te sprokkelen en bespraken vol passie nieuwe oefenvormen. Een bijzonder moment was het bezoek van een delegatie profvoetballers. “Na een boeiende uitwisseling over hun ervaringen, speelden ze samen een futsalwedstrijd,” zegt Giete. “Onze mannen deden zeker niet onder – en ze genoten zichtbaar van het moment.”
Voorbereiding op de stap naar buiten
In januari volgde een vormingstraject rond sociale weerbaarheid, gegeven door Arktos. Daarin leerden de deelnemers omgaan met moeilijke situaties op en rond het veld, maar ook met de stempel van (ex-)gedetineerde. Hoe reageer je op vragen van ouders of collega-coaches? Hoe blijf je rustig als iets fout loopt?
Een groepsuitstap naar een lokale voetbalclub sloot deze fase af. “Voor velen was het lang geleden dat ze nog buiten de muren kwamen,” vertelt Giete. “Het was spannend, maar ook leerrijk om in groep te ervaren hoe een club werkt. Ze luisterden aandachtig, stelden veel vragen en noteerden tips. Je voelde hun trots en nieuwsgierigheid.”
Stage: leren, groeien, verantwoordelijkheid nemen
Vanaf februari 2025 startten de deelnemers hun stage bij lokale voetbalclubs zoals K.F.C. Park Houthalen en RC Hades. Wat eerst spannend was, groeide al snel uit tot een bijzonder leerrijke ervaring.
“De eerste keren waren ze zenuwachtig, vooral voor het contact met ouders,” zegt Nele. “Maar vanaf het moment dat ze op het veld stonden, veranderde alles. Voor de kinderen wáren ze gewoon de trainer – iemand om naar op te kijken. Dat gaf enorm veel zelfvertrouwen.”
De deelnemers leerden stap voor stap: eerst observeren, daarna de opwarming leiden, oefeningen begeleiden, en uiteindelijk volledige trainingen geven. Sommigen coachten zelfs bij wedstrijden. “Een van hen won zijn eerste wedstrijd met zijn ploeg,” vertelt Giete. “Toen de kinderen hem juichend rond de nek vlogen, zag je pure trots. Dat moment zal hij nooit vergeten.”
Een deelnemer vertelde: “Mijn eerste uitgangsvergunning voor de stage zag ik gewoon als een kans om buiten te komen. Maar na die eerste training voelde ik me zó goed. Ik had opnieuw ontdekt hoe belangrijk voetbal voor me is. Nu train ik nog steeds – met mijn eigen ploeg.”
Via het project Op Stap (Groep Intro/vzwAlternatief) werden de deelnemers ondersteund bij praktische en persoonlijke uitdagingen. En onderling groeide er ook solidariteit: een deelnemer die inmiddels als trainer actief is, helpt nu zijn oud-medeleerling bij diens stage. “Hij weet hoe moeilijk het kan zijn om opnieuw buiten te functioneren. Dat hij nu zelf iemand ondersteunt, is echt hartverwarmend,” aldus Nele.
Diploma-uitreiking in Tubeke: een trots moment
Op 21 augustus 2025 werden de diploma’s officieel uitgereikt in het trainingscentrum van de Rode Duivels in Tubeke. De ceremonie bracht deelnemers uit Vlaanderen en Wallonië samen, samen met hun familie, vrienden en partners. Vanuit Hasselt waren vier deelnemers aanwezig.
“Je zag dat ze zenuwachtig waren om op het podium hun verhaal te delen,” vertelt Giete. “Maar ze waren vooral trots. Terecht ook – ze hebben iets neergezet.”
Een van de deelnemers verwoordde het treffend: “Als ik dit project niet had gedaan, was de kans groot dat ik opnieuw in de criminaliteit was beland.”
Trainer Frans Meeuwens vult aan: “De ideale wereld bestaat niet, maar door kansen te geven zijn we al een stuk op weg.”
Brug naar de samenleving
Tien van de twaalf deelnemers behaalden hun diploma, zeven gingen effectief op stage, en inmiddels zijn twee van hen actief als voetbaltrainer bij een club. Sommigen worden gesteund door familie die komt kijken naar hun trainingen – kleine momenten die grote betekenis hebben.
‘New Goal’ toont hoe sport de brug kan slaan tussen detentie en samenleving. Door samen te werken met partners als Voetbal Vlaanderen, ACCF (Association des Clubs Francophones de Football), Arktos, Op Stap, vzw Alternatief en het directieteam van de gevangenis Hasselt, krijgen mensen in detentie niet alleen een opleiding, maar vooral een nieuw perspectief.
“Voetbal is hier meer dan een spel,” besluit Nele. “Het is een manier om verantwoordelijkheid op te nemen, vertrouwen te winnen en geloof te krijgen in wat er nog wél mogelijk is.”