Al tien jaar lang brengt S.M.A.K. Beweegt mensen en kunst samen via participatieve projecten. Binnen die werking neemt ZINE ZINE een bijzondere plaats in. Het is een langdurig publicatieproject waarin De Rode Antraciet, S.M.A.K. en Topo Copy samenwerken met mensen in detentie in de Gentse gevangenis De Nieuwe Wandeling.

Samen werken aan publicaties

In ZINE ZINE werken kunstenaars en mensen in detentie samen aan zines: artistieke publicaties die binnen én buiten de gevangenis worden verspreid. Tijdens workshops wordt geëxperimenteerd met beeld, tekst en vorm, maar vooral ook met ontmoeting en samenwerking. De zines geven ruimte aan stemmen en perspectieven die zelden zichtbaar zijn in het publieke domein.

Tussen 2019 en 2023 werden vijf edities van ZINE ZINE gerealiseerd. Elke editie kwam tot stand via een intensief collectief proces, waarin alle deelnemers volwaardig maker waren. Voor De Rode Antraciet sluit dit project nauw aan bij onze missie om via cultuur verbinding, zelfexpressie en maatschappelijke deelname van mensen in detentie te versterken.

Wanneer participatie stilvalt

Sinds meer dan anderhalf jaar liggen sport- en cultuuractiviteiten in De Nieuwe Wandeling stil door de aanhoudende crisis in het gevangeniswezen, met overbevolking en personeelstekorten. Ook ZINE ZINE kon daardoor niet verdergezet worden met mensen in detentie.

Naar aanleiding van 10 jaar S.M.A.K. Beweegt besloot Topo Copy toch een zesde publicatie te maken. ZINE ZINE #6 werd voor het eerst een boekje zonder directe inbreng vanuit de gevangenis. De publicatie documenteert de stilstand en erkent de mensonwaardige situatie waarin mensen in detentie en medewerkers vandaag terechtkomen. Voor deze editie werkte Topo Copy samen met Maikel De Greve.

ZINE ZINE in de Spotlight

In de tentoonstelling 10 jaar S.M.A.K. Beweegt krijgt ZINE ZINE een plaats in de partnerzaal van het museum. Daarmee wordt het project gepresenteerd als een volwaardig onderdeel van het museumprogramma, en niet als randinitiatief. Voor De Rode Antraciet onderstreept dit het belang van duurzame samenwerkingen tussen culturele instellingen en organisaties die werken in detentiecontexten.

Blijven inzetten op cultuur in detentie

ZINE ZINE toont wat mogelijk wordt wanneer mensen in detentie, kunstenaars en organisaties samen tijd en ruimte krijgen om te creëren. Tegelijk maakt het project zichtbaar hoe kwetsbaar die ruimte is. Voor De Rode Antraciet blijft ZINE ZINE een belangrijk referentieproject in ons blijvend engagement om cultuur toegankelijk te maken in detentiecontexten – ook wanneer dat niet vanzelfsprekend is.

Meer info: 10 jaar S.M.A.K. Beweegt | S.M.A.K.